Wilhelm Wundt beroemde citaten

De taak van de fysiologische psychologie blijft in de analyse van ideeën dezelfde als in het onderzoek van sensaties: als bemiddelaar optreden tussen de naburige wetenschappen fysiologie en psychologie.

De resultaten van de etnische psychologie vormen tegelijkertijd onze belangrijkste bron van informatie over de algemene psychologie van de complexe mentale processen.

Vanuit het standpunt van de waarneming moeten we het dus als een zeer waarschijnlijke hypothese beschouwen dat het begin van het mentale leven zo ver teruggaat als het begin van het leven in het algemeen.

We spreken van deugd, eer, rede; maar ons denken vertaalt geen van deze begrippen in een substantie.

De fysiologie moet bij haar analyse van de fysiologische functies van de zintuiglijke organen gebruik maken van de resultaten van de subjectieve waarneming van de gewaarwordingen; en de psychologie moet op haar beurt de fysiologische aspecten van de zintuiglijke functie kennen om de psychologische te kunnen waarderen.

Contractiele bewegingen ontstaan, soms op aandringen van externe prikkels, maar soms ook bij afwezigheid van enige schijnbare externe invloed.

Onze geest is zo gelukkig uitgerust, dat het ons de belangrijkste basis voor onze gedachten brengt zonder dat we de minste kennis hebben van dit werk van uitwerking. Alleen de gevolgen ervan worden onbewust.

De psychologie daarentegen tracht rekening te houden met de onderlinge samenhang van processen die door ons eigen bewustzijn worden aangetoond, of die wij afleiden uit manifestaties van het lichamelijke leven in andere schepselen die wijzen op de aanwezigheid van een bewustzijn dat vergelijkbaar is met het onze.

Sommigen zeggen dat alles wat een psychische wet wordt genoemd niets anders is dan de psychologische reflex van fysieke combinaties, die bestaat uit gewaarwordingen die verbonden zijn met bepaalde centrale cerebrale processen... Het wordt tegengesproken door het feit van het bewustzijn zelf, dat onmogelijk kan worden afgeleid van enige fysieke eigenschappen van materiële moleculen of atomen.

De houding van de fysiologische psychologie ten opzichte van sensaties en gevoelens, die als psychische elementen worden beschouwd, is natuurlijk de houding van de psychologie in het algemeen.

De onderscheidende kenmerken van de geest zijn van subjectieve aard; we kennen ze alleen uit de inhoud van ons eigen bewustzijn.

De algemene stelling dat de mentale vermogens klassenbegrippen zijn, behorend tot de beschrijvende psychologie, ontslaat ons van de noodzaak om ze en hun betekenis in de huidige fase van ons onderzoek te bespreken.

Het oude metafysische vooroordeel dat de mens 'altijd denkt' is nog niet geheel verdwenen. Ik ben zelf geneigd te beweren dat de mens werkelijk heel weinig en heel zelden denkt.

..een idee is niet meer een relatief constant iets dan een gevoel of emotie of een wilsproces. Er bestaan alleen veranderende en voorbijgaande ideeënprocessen; er zijn geen permanente ideeën die weer terugkeren en weer verdwijnen.

In de dierenwereld daarentegen wordt het evolutieproces gekenmerkt door de geleidelijke scheiding van de dierlijke en vegetatieve functies, en een daaruit voortvloeiende differentiatie van deze twee grote provincies in hun afzonderlijke departementen.

Er zijn andere bronnen van psychologische kennis, die toegankelijk worden op het punt waar de experimentele methode ons in de steek laat.

Zo ontstaat het geordende denken uit de geordende loop van de natuur waarin de mens zich bevindt, en dit denken is vanaf het begin niets meer dan de subjectieve reproductie van de regelmatigheid volgens de wet van de natuurverschijnselen. Aan de andere kant is deze reproductie alleen mogelijk door de wil die de aaneenschakeling van ideeën beheerst.

We weten uit het gewone leven dat we niet in staat zijn om onze aandacht perfect gestaag en uniform op één en hetzelfde object te richten... Soms richt de aandacht zich het meest intens naar het object, en soms flaggen de energie.

Nu, er zijn een zeer groot aantal lichamelijke bewegingen, die hun bron hebben in ons zenuwstelsel, die niet het karakter van bewuste acties bezitten.

De fysiologie houdt zich bezig met al die levensverschijnselen die zich in de zintuiglijke waarneming als lichamelijke processen aan ons presenteren en dienovereenkomstig deel uitmaken van die totale omgeving die we de buitenwereld noemen.

De psychologie moet er niet alleen naar streven een nuttige basis te worden voor de andere geesteswetenschappen, maar moet zich ook steeds weer tot de historische wetenschappen wenden om inzicht te krijgen in de meer ontwikkelde metaalprocessen.

Fysiologie en psychologie bestrijken samen het gebied van vitale verschijnselen; ze behandelen de feiten van het leven in het algemeen, en in het bijzonder de feiten van het menselijk leven.

Het dierenrijk vertoont een reeks mentale ontwikkelingen die kunnen worden beschouwd als antecedenten van de mentale ontwikkeling van de mens, want het mentale leven van dieren blijkt overal, in zijn elementen en in de algemene wetten die de combinatie van de elementen regelen, hetzelfde te zijn als het mentale leven van de mens.

De fysiologie probeert de processen in ons eigen zenuwstelsel af te leiden van algemene fysieke krachten, zonder te overwegen of deze processen al dan niet vergezeld gaan van bewustzijnsprocessen.

Daarom wordt zelfs op het gebied van de natuurwetenschap de hulp van de experimentele methode onmisbaar wanneer het probleem de analyse van voorbijgaande en vergankelijke verschijnselen is, en niet alleen de waarneming van aanhoudende en relatief constante objecten.

Kinderpsychologie en dierpsychologie zijn van relatief weinig belang, vergeleken met de wetenschappen die zich bezighouden met de overeenkomstige fysiologische problemen van ontogenese en phylogenie.

Het is waar dat de experimentele psychologie zelf af en toe een terugval heeft ondergaan in een metafysische behandeling van haar problemen.

Overal waar we dus vitale verschijnselen tegenkomen die de twee aspecten, fysiek en psychisch, presenteren, rijst natuurlijk een vraag over de relaties waarin deze aspecten met elkaar staan.

In de loop van het normale spreken is de remmende functie van de wil voortdurend gericht op het in harmonie brengen van de loop van de ideeën en de articulatieve bewegingen met elkaar. Als de expressieve beweging die het idee volgt, door mechanische oorzaken wordt vertraagd, zoals schriftelijk het geval is ... dergelijke verwachtingen verschijnen met bijzonder gemak.

Veel psychologen ... gedacht door hun aandacht te richten op hun eigen bewustzijn om uit te kunnen leggen wat er gebeurde toen we aan het denken waren. Of ze probeerden hetzelfde doel te bereiken door een andere persoon een vraag te stellen, waardoor bepaalde denkprocessen zouden worden opgewonden, en vervolgens door de persoon te ondervragen over de introspectie die hij had gemaakt. Het is duidelijk ... dat er niets ontdekt kan worden in dergelijke experimenten.

Nu zijn de woordsymbolen van conceptuele ideeën zo lang van hand tot hand gegaan in dienst van het begrip, dat ze langzamerhand al die fantasierijke referentie hebben verloren.

Aan de andere kant moet de etnische psychologie altijd de individuele psychologie te hulp komen, wanneer de ontwikkelingsvormen van de complexe mentale processen in twijfel worden getrokken.

De filosofische reflectie kon de verhouding tussen geest en geest niet in de duisternis laten die aan de behoeften van het naïeve bewustzijn had voldaan.

In Aristoteles verdeelt de geest, beschouwd als het principe van het leven, zich in voeding, sensatie en denkvermogen, die overeenkomen met de belangrijkste innerlijke stadia in de opeenvolging van vitale verschijnselen.

De fysiologische psychologie daarentegen is bekwaam om de relaties te onderzoeken die bestaan tussen de processen van het fysieke en die van het mentale leven.

Fysiologische psychologie is dus in de eerste plaats psychologie.

Het materialistische standpunt in de psychologie kan op zijn best alleen de waarde van een heuristische hypothese claimen.