Nikolai Berdyaev beroemde citaten

Brood voor mezelf is een materiële vraag. Brood voor mijn naaste is een geestelijk brood.

Er is absolute waarheid in het anarchisme en het moet worden gezien in zijn houding ten opzichte van de soevereiniteit van de staat en elke vorm van staatsabsolutisme. [... De religieuze waarheid van het anarchisme bestaat erin dat macht over de mens verbonden is met zonde en kwaad, dat een staat van volmaaktheid een staat is waar geen macht van de mens over de mens is, dat wil zeggen, anarchie. Het Koninkrijk van God is vrijheid en de afwezigheid van die macht... het Koninkrijk van God is anarchie.

Elke morele daad van liefde, barmhartigheid en opoffering brengt het einde van de wereld waar haat, wreedheid en egoïsme de overhand hebben.

Het tot slaaf maken van de ander is ook het tot slaaf maken van het zelf.

Elke menselijke ziel heeft meer betekenis en waarde dan de hele geschiedenis.

Er is een tragische botsing tussen de waarheid en de wereld. Pure onvervalste waarheid verbrandt de wereld.

De Vereniging van de Orthodoxie met het absolutisme van de staat kwam tot stand op de grond van een niet-geloof in de goddelijkheid van de aarde, in de aardse toekomst van de mensheid; de Orthodoxie gaf de aarde weg in de handen van de staat vanwege haar eigen niet-geloof in de mens en de mensheid, vanwege haar nihilistische houding ten opzichte van de wereld. De orthodoxie gelooft niet in de religieuze ordening van het menselijk leven op aarde en compenseert haar eigen hopeloze pessimisme door een oproep tot de krachtige ordening ervan door het staatsgezag.

In seks hebben we de bron van de ware verbinding van de mens met de kosmos en van zijn slaafse afhankelijkheid. De sekscategorieën, mannelijk en vrouwelijk, zijn kosmische categorieën, niet alleen antropologische categorieën.

De schepping van de wereld is niet alleen een proces dat van God naar de mensheid gaat. God eist nieuwheid van de mensheid; God wacht op de werken van de menselijke vrijheid.

Overwinning op angst is de eerste spirituele plicht van de mens.

Ik denk niet discursief. Het is niet zozeer dat ik tot de waarheid kom, maar dat ik er Mijn begin van maak.

Er is geen objectieve realiteit. Maar er is slechts een illusie van bewustzijn, er is slechts een objectivering van de werkelijkheid, die door de geest werd geschapen. De oorsprong van het leven is creativiteit, vrijheid; en de persoonlijkheid, het subject en de geest zijn de vertegenwoordigers van die oorsprong, maar niet de natuur, niet het object.

De fysieke vereniging van de seksen ... versterkt alleen het gevoel van eenzaamheid van de mens.

De wil tot originaliteit is niet de wil om eigenaardig en anders te zijn dan wie dan ook; het betekent het verlangen om iemands bewustzijn te ontlenen aan zijn primaire bron.

Het geweten is het geestelijke, bovennatuurlijke beginsel in de mens, en het is helemaal niet van sociale oorsprong. Het is eerder de perversie en verwarring van het geweten die van sociale oorsprong is.

Creatieve ervaring voorspelt een nieuwe hemel en een Nieuwe Aarde.

De ethiek neemt een centrale plaats in de filosofie in, omdat zij zich bezighoudt met zonde, met de oorsprong van goed en kwaad en met morele waarderingen. En aangezien deze problemen een universele betekenis hebben, is de sfeer van ethiek breder dan algemeen wordt verondersteld. Het gaat over betekenis en waarde en haar domein is de wereld waarin het onderscheid tussen goed en kwaad wordt gemaakt, evaluaties worden gemaakt en betekenis wordt gezocht.

Het staat buiten kijf dat de staat een zeer grote macht uitoefent over het menselijk leven en dat hij altijd de neiging vertoont Om de grenzen die hem zijn opgelegd, te overschrijden.

Misschien is het droevigste om toe te geven dat degenen die het kruis verwierpen het moeten dragen, terwijl degenen die het verwelkomden zo vaak bezig zijn met het kruisigen van anderen.

Onze houding ten opzichte van het kwaad moet bevrijd worden van haat en heeft zelf behoefte aan een verlicht karakter...Satan verheugt zich wanneer hij erin slaagt ons te inspireren met duivelse gevoelens voor zichzelf. Hij is het die wint wanneer zijn eigen methoden tegen zichzelf worden gebruikt...Een voortdurende veroordeling van het kwaad en zijn agenten moedigt alleen maar zijn groei in de wereld aan, een waarheid die voldoende in de evangeliën is geopenbaard, maar waarvoor we voortdurend blind zijn.

Het centrale idee van de Oosterse Vaders was dat van theosis, de vergoddelijking van alle schepselen, de Transfiguratie van de wereld, het idee van de kosmos en niet het idee van persoonlijke redding...Pas later begon het christelijke bewustzijn het idee van de hel meer te waarderen dan het idee van de Transfiguratie en vergoddelijking van de wereld...Het Koninkrijk van God is de Transfiguratie van de wereld, de universele opstanding, een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.

Objectivering is bovenal exteriorisatie, de vervreemding van de geest van zichzelf.

De waarde van Dostojevski is zo groot, dat het voortbrengen van hem op zichzelf al voldoende rechtvaardiging is voor het bestaan van het Russische volk in de wereld; en hij zal voor zijn landgenoten getuigen bij het laatste oordeel van de naties.

God is een werkelijkheid van geest hij kan niet worden opgevat als een object, zelfs niet als het allerhoogste object. God is niet te vinden in de wereld van objecten.

De Betekenis van conservatisme is niet dat het beweging vooruit en omhoog belemmert, maar dat het beweging achteruit en omlaag belemmert-naar chaotische duisternis en de terugkeer naar een primitieve staat.

Utopieën lijken nu veel meer realiseerbaar dan men vroeger dacht. We worden nu geconfronteerd met een andere nieuwe zorg: hoe we hun realisatie kunnen voorkomen.

Vrijheid is de kracht om uit het niets te scheppen, de kracht van de geest om uit zichzelf te scheppen.

Ik blijf nooit passief in het proces van lezen: terwijl ik lees, ben ik bezig met een constante creatieve activiteit, waardoor ik me niet zozeer de werkelijke materie van het boek herinner als de gedachten die er direct of indirect door in mijn Geest worden opgeroepen.

Het Russische verlangen naar de zin van het leven is het belangrijkste thema van onze literatuur, en dit is het werkelijke punt van het bestaan van onze intelligentsia.

We vinden de meest verschrikkelijke vorm van atheïsme niet in de strijdbare en hartstochtelijke strijd tegen de idee van God zelf, maar in het praktische atheïsme van het dagelijks leven, in onverschilligheid en slaperigheid. We komen deze vormen van atheïsme vaak tegen bij degenen die formeel christenen zijn.

De wereld is geen idee zoals beweerd door filosofen die hun hele leven hebben gewijd aan het verkennen van ideeën. In de eerste plaats is de wereld Passie. Maar Passie wordt geassocieerd met verdriet. Verdriet komt niet alleen voort uit de dood die ons de eeuwigheid doet onder ogen zien, maar ook uit het leven dat ons de tijd doet onder ogen zien.