Primo Levi beroemde citaten

Wij die de kampen hebben overleefd zijn geen echte getuigen. Wij zijn degenen die, door prevarication, vaardigheid of geluk, nooit de bodem hebben geraakt. Zij die het gezicht van de Gorgon hebben gezien, keerden niet terug, of keerden woordloos terug.

De mens is een centaur, een wirwar van vlees en geest, goddelijke inspiratie en stof.

Monsters bestaan, maar ze zijn te weinig in aantal om echt gevaarlijk te zijn. Gevaarlijker zijn de functionarissen die bereid zijn te geloven en te handelen zonder vragen te stellen.

Het doel van het leven is de beste verdediging tegen de dood.

Zelfs op deze plaats kan men overleven, en daarom moet men willen overleven, het verhaal vertellen, getuigen; en dat om te overleven we onszelf moeten dwingen om tenminste het skelet, het steigerwerk, de vorm van beschaving te redden. We zijn slaven, beroofd van elk recht, blootgesteld aan elke belediging, veroordeeld tot een zekere dood, maar we bezitten nog steeds één macht, en we moeten het verdedigen met al onze kracht want het is de laatste-de macht om onze toestemming te weigeren.

Er zijn maar weinig mannen die weten hoe ze waardig naar hun dood moeten gaan, en vaak zijn ze niet degenen die men zou verwachten.

Er is Auschwitz, dus God kan er niet zijn.

Een ander ervan beschuldigen zwakke nieren, longen of hart te hebben, is geen misdaad; integendeel, zeggen dat hij een zwak brein heeft, is een misdaad. Dom worden geacht en verteld worden is pijnlijker dan vraatzuchtig, leugenachtig, gewelddadig, wellustig, lui, laf worden genoemd: elke zwakte, elke ondeugd heeft zijn verdedigers, zijn retoriek, zijn veredeling en verheffing gevonden, maar domheid niet.

Om het wiel te laten draaien, om het leven te leiden, zijn onzuiverheden nodig, en de onzuiverheden van onzuiverheden in de bodem, zoals bekend, als het vruchtbaar wil zijn. Onenigheid, verscheidenheid, de korrel zout en mosterd zijn nodig: het fascisme wil ze niet, verbiedt ze, en daarom ben je geen Fascist; het wil dat iedereen hetzelfde is, en dat ben je niet. Maar Onbevlekte deugd bestaat ook niet, of als ze bestaat, is ze verfoeilijk.

Er moet naar ons geluisterd worden: boven en buiten onze persoonlijke ervaring zijn we collectief getuige geweest van een fundamentele onverwachte gebeurtenis, fundamenteel juist omdat onverwacht, door niemand voorzien. Het is gebeurd, dus het kan weer gebeuren: Dit is de kern van wat we te zeggen hebben. Het kan gebeuren, en het kan overal gebeuren.

Nadat de planeet van hen is geworden, zullen vele miljoenen jaren moeten verstrijken voordat een kever die bijzonder geliefd is bij God, aan het einde van zijn berekeningen op een vel papier in letters van vuur zal vinden dat energie gelijk is aan de massa vermenigvuldigd met het kwadraat van de snelheid van het licht. De nieuwe koningen van de wereld zullen lang rustig leven, zich beperken tot het verslinden van elkaar en parasieten zijn onder elkaar op een kleine industrie schaal.

Iedereen die de natuur gehoorzaamd heeft door een stukje roddel over te brengen, ervaart de explosieve opluchting die gepaard gaat met het bevredigen van een primaire behoefte.

De band tussen een man en zijn beroep is vergelijkbaar met die welke hem met zijn land verbindt; het is net zo complex, vaak ambivalent, en in het algemeen wordt het alleen volledig begrepen wanneer het wordt verbroken: door ballingschap of emigratie in het geval van iemands land, door pensionering in het geval van een beroep of beroep.

Ook ik ging als ongelovige het pils binnen, en als ongelovige werd ik bevrijd en heb ik tot op de dag van vandaag geleefd.

Onze onwetendheid stelde ons in staat om te leven, zoals je in de bergen bent, en je touw is gerafeld en staat op het punt te breken, maar je weet het niet en voelt je veilig.

De dageraad kwam over ons als een verrader; het leek alsof de nieuwe zon opkwam als een bondgenoot van onze vijanden om te helpen bij onze vernietiging.

Degenen die Auschwitz ontkennen, zouden bereid zijn om het opnieuw te maken.

Ik woon in mijn huis zoals ik in mijn huid leef: ik ken mooiere, ruimere, stevigere en meer pittoreske huiden: maar het lijkt me onnatuurlijk om ze voor de mijne te ruilen.

Vroeg of laat in het leven ontdekt iedereen dat volmaakt geluk onbereikbaar is, maar er zijn maar weinigen die stilstaan bij de tegenstelling: dat volmaakt ongelukkig zijn even onbereikbaar is. De obstakels die de realisatie van deze beide extreme toestanden verhinderen, zijn van dezelfde aard: ze komen voort uit onze menselijke conditie die tegengesteld is aan alles wat oneindig is.

Een land wordt beschouwd als hoe beschaafder hoe meer de wijsheid en efficiëntie van zijn wetten een zwakke man beletten te zwak te worden en een machtige te machtig.

Iedereen is iemands Jood. En vandaag zijn de Palestijnen de Joden van de Israëli ' s.

De levenden zijn veeleisender; de doden kunnen wachten.

Is er iets droeviger dan een trein die vertrekt wanneer het moet,die maar één stem heeft,maar één route?Er is niets droeviger.Behalve misschien een kar paard, gesloten tussen twee schachten en niet eens in staat om zijwaarts te kijken.

Een mens vernietigen is moeilijk, bijna net zo moeilijk als er een creëren: het is niet gemakkelijk, noch snel geweest, maar jullie Duitsers zijn erin geslaagd. Hier zijn we, volgzaam onder uw blik; van onze kant hebt u niets meer te vrezen; geen daden van geweld, geen woorden van verzet, zelfs geen blik van oordeel.

Ik smeek de lezer niet op zoek te gaan naar boodschappen. Het is een term die ik verafschuw omdat het me zeer verontrust, want het dwingt me kleren op die niet van mij zijn, die in feite behoren tot een menselijk type dat ik wantrouw: de profeet, de waarzegger, de ziener. Ik ben geen van hen; Ik ben een normaal mens met een goed geheugen die in een maalstroom viel en er meer door geluk dan door deugd uit kwam, en die vanaf dat moment een zekere nieuwsgierigheid heeft bewaard over maalstromen groot en klein, metaforisch en actueel.

Darwin was niet bang om diep in de leegte te kijken. Zijn gedurfde visie kan worden gezien als nobel en pessimistisch of nobel en bewonderenswaardig. Voor wetenschappers is hij een held. De mens een bevoorrechte plaats in de schepping ontzeggen .. hij bevestigt met zijn eigen intellectuele moed de waardigheid van de mens.

De toekomst van de mensheid is onzeker, zelfs in de meest welvarende landen, en de kwaliteit van het leven verslechtert; en toch geloof ik dat wat er wordt ontdekt over het oneindig grote en oneindig kleine voldoende is om dit einde van de eeuw en het millennium vrij te maken. Wat zeer weinigen verwerven in kennis van de fysieke wereld zal er misschien toe leiden dat deze periode niet wordt beoordeeld als een zuivere terugkeer van barbarij.

Het geven van een naam aan een ding is even bevredigend als het geven van een naam aan een eiland, maar het is ook gevaarlijk: het gevaar bestaat erin dat men ervan overtuigd raakt dat alles is geregeld en dat het fenomeen, eenmaal genoemd, ook is verklaard.

Het is dit refrein dat we door iedereen horen herhalen: je bent niet thuis, dit is geen sanatorium, de enige uitgang is via de schoorsteen. (Wat betekende het? Al snel zouden we allemaal leren wat het betekende.)

We verzamelden ons in een groep voor hun deur en we ervoeren in onszelf een verdriet dat nieuw voor ons was, het oude verdriet van het volk dat geen land heeft, het verdriet zonder hoop van de exodus die in elke eeuw wordt vernieuwd.

In die tijd was mij nog niet de leer onderwezen die ik later zo haastig in het pils zou leren: dat de mens verplicht is zijn eigen doeleinden met alle mogelijke middelen na te streven, terwijl hij die dwaalt maar eens duur betaalt

De enige geschenken van de zee zijn harde klappen en af en toe de kans om sterk te voelen.

Een vijand die de dwaling van zijn wegen ziet, houdt op een vijand te zijn.

Auschwitz is buiten ons, maar het is overal om ons heen, in de lucht. De pest is verdwenen, maar de infectie blijft hangen en het zou dwaas zijn om het te ontkennen. Afwijzing van menselijke solidariteit, stompzinnige en cynische onverschilligheid voor het lijden van anderen, afstand doen van het intellect en van het morele gevoel voor het principe van autoriteit, en bovenal, aan de wortel van alles, een overweldigende golf van lafheid, een kolossale lafheid die zich maskeert als strijdende deugd, liefde voor het land en geloof in een idee.

Hij kon nauwelijks lezen of schrijven, maar zijn hart sprak de taal van het goede.

Als het waar is dat er geen groter verdriet is dan een gelukkige tijd in een staat van ellende te herinneren, is het net zo waar dat het oproepen van een moment van angst in een rustige stemming, rustig aan je bureau gezeten, een bron van diepe voldoening is.

Het menselijk geheugen is een prachtig maar bedrieglijk instrument. De herinneringen die in ons liggen, zijn niet in steen gehouwen; ze hebben niet alleen de neiging om met de jaren te worden gewist, maar vaak veranderen ze of nemen ze zelfs toe door vreemde kenmerken op te nemen.

Dit is de meest directe vrucht van ballingschap, van ontworteling: de prevalentie van het onwerkelijke boven het echte. Iedereen droomde van vroegere en toekomstige dromen, van slavernij en verlossing, van onwaarschijnlijke paradijzen, van even mythische als onwaarschijnlijke vijanden; kosmische vijanden, pervers en subtiel, die alles doordringen als de lucht.

Vandaag denk ik dat als er geen andere reden was dan dat er een Auschwitz bestond, niemand in onze tijd over de Voorzienigheid zou moeten spreken.

Deze cel behoort tot een brein, en het is mijn brein, het brein van mij dat schrijft; en de cel in kwestie, en daarin het atoom in kwestie, is verantwoordelijk voor mijn schrijven, in een gigantisch minuscuul spel dat nog niemand heeft beschreven. Het is dat wat op dit moment, uitgaande uit een labyrintische wirwar van JA 's en nee' s, mijn hand langs een bepaald pad op het papier laat lopen, het markeert met deze volutes die tekens zijn: een dubbele snap, op en neer, tussen twee energieniveaus, leidt deze hand van mij om op het papier deze stip, hier, deze te imponeren.

Materie overwinnen is haar begrijpen, en materie begrijpen is noodzakelijk om het universum en onszelf te begrijpen: en daarom was Mendeleev ' s periodiek systeem, dat we juist in die weken leerden ontrafelen, poëzie...

Hij was een natuurkundige, meer bepaald een astrofysicus, ijverig en gretig maar zonder illusies: de waarheid lag voorbij, ontoegankelijk voor onze telescopen, toegankelijk voor de ingewijden. Dit was een lange weg die hij met inspanning, verwondering en diepe vreugde aflegde. Natuurkunde was proza: elegante gymnastiek voor de geest, spiegel van de schepping, de sleutel tot de heerschappij van de mens over de planeet; maar wat is de status van de schepping, van de mens en de planeet? Zijn weg was lang en hij was nauwelijks begonnen, maar ik was zijn leerling: wilde ik hem volgen?

Voor mij vertegenwoordigde chemie een onbepaalde wolk van toekomstige mogelijkheden die mijn toekomstige leven omhulde in zwarte volutes verscheurd door vurige flitsen, zoals die die de berg Sinaï hadden verborgen. Net als Mozes verwachtte ik vanuit die Wolk Mijn wet, het beginsel van orde in mij, om mij heen en in de wereld. Ik zag de knoppen opzwellen in de lente, het mica glinsterde in het graniet, mijn eigen handen, en ik zei tegen mezelf: Ik zal dit ook begrijpen, Ik zal alles begrijpen.

Het vak van chemicus (in mijn geval versterkt door de ervaring van Auschwitz) leert je om bepaalde verwerpingen te overwinnen, ja te negeren, die noch noodzakelijk noch aangeboren zijn: materie is materie, noch Nobel noch gemeen, oneindig transformeerbaar en haar directe oorsprong is van geen enkel belang. Stikstof is stikstof, het gaat op wonderbaarlijke wijze van de lucht over in planten, van deze in dieren en van dieren in ons; wanneer zijn functie in ons lichaam is uitgeput, elimineren we het, maar het blijft stikstof, aseptisch, onschuldig.

Ik ben voortdurend verbaasd over de onmenselijkheid van de mens tegenover de mens.

Maar er werden vele, vele verhalen verteld; uit wat verzameld kon worden, hadden alle vijftig bewoners van de mijn twee aan twee op elkaar gereageerd, zoals in combinatorische analyse, dat wil zeggen, iedereen met alle anderen, en vooral elke man met alle vrouwen, oude dienstmeisjes of getrouwde, en elke vrouw met alle mannen. Ik hoefde alleen maar twee willekeurige namen te kiezen, beter als ze van verschillend geslacht waren, en een derde persoon te vragen: "Wat is er met die twee gebeurd?"en zie, een prachtig verhaal werd voor mij ontvouwd, omdat iedereen het verhaal van iedereen kende.

Hebben chemische stellingen bestaan? Nee: daarom moest je verder gaan, niet tevreden zijn met de quia, teruggaan naar de oorsprong, naar wiskunde en natuurkunde. De oorsprong van de chemie was onedel, of op zijn minst dubbelzinnig: de holen van de alchemisten, hun afschuwelijke mengelmoes van ideeën en taal, hun bekende interesse in goud, hun Levantine zwendel typisch voor charlatans en tovenaars; in plaats daarvan lag aan de oorsprong van de fysica de inspannende helderheid van het Westen-Archimedes en Euclides.

Het werk van de degradatie, begonnen door de zegevierende Duitsers, was door de Duitsers in nederlaag tot zijn einde gebracht.

Perfectie behoort tot de verhaalde gebeurtenissen, niet tot de gebeurtenissen waarin we leven.

Want wie alles verliest, verliest zichzelf vaak gemakkelijk.