Etty Hillesum beroemde citaten

Soms is het belangrijkste in een hele dag de rust die we nemen tussen twee diepe ademhalingen, of het naar binnen keren in gebed gedurende vijf korte minuten.

Uiteindelijk hebben we maar één morele plicht: om grote gebieden van vrede in onszelf terug te eisen, meer en meer vrede, en deze naar anderen te reflecteren. En hoe meer vrede er in ons is, hoe meer vrede er zal zijn in onze onrustige wereld.

Een verlangen om neer te knielen pulseert soms door mijn lichaam, of liever het is alsof mijn lichaam is bedoeld en gemaakt voor de daad van knielen. Soms, in momenten van diepe dankbaarheid, wordt knielen een overweldigende drang, hoofd diep gebogen, handen voor mijn gezicht.

Dat ik volgende week zou sterven, zou ik nog steeds in staat zijn om de hele week aan mijn bureau te zitten en met volmaakte gelijkmoedigheid te studeren, want ik weet nu dat leven en dood een zinvol geheel vormen.

Denken brengt je nergens. Het kan een fijne en nobele hulp zijn in academische studies, maar je kunt niet je weg uit emotionele moeilijkheden denken. Dat vraagt iets heel anders. Je moet jezelf passief maken en gewoon luisteren. Herstel het contact met een stukje eeuwigheid.

We moeten bereid zijn om als balsem te fungeren voor alle wonden.

Er zijn momenten waarop ik zin heb om op te geven of toe te geven, maar ik verzamel me al snel weer en doe mijn plicht zoals ik het zie: de vonk van het leven in mij in brand te houden.

Ik zie echt geen andere oplossing dan naar binnen te keren en alle rotheid daar uit te roeien. Ik geloof niet langer dat we iets in de wereld kunnen veranderen totdat we onszelf eerst veranderen. En dat lijkt mij de enige les die we kunnen leren.

Men moet ook accepteren dat men 'oncreatieve' momenten heeft. Hoe eerlijker men dat kan accepteren, hoe sneller deze momenten voorbij zullen gaan.

Ik geloof dat het mogelijk is om te creëren, zelfs zonder ooit een woord te schrijven of een schilderij te maken, door simpelweg het innerlijke leven van iemand te vormen. En ook dat is een daad.

Elke dag zal ik mijn papieren op orde brengen en elke dag zal ik afscheid nemen. En het echte afscheid, wanneer het komt, zal slechts een kleine uiterlijke bevestiging zijn van wat er van dag tot dag in mij is volbracht.

Ondanks alles is het leven vol schoonheid en betekenis.

Geef nooit op, ontsnap nooit, neem alles op, en misschien lijden, dat is ook niet erg, maar geef nooit op.

We moeten ze dagelijks bestrijden, meervlooien, die vele kleine zorgen over de morgen, want ze putten onze energie uit.

Volledig leven, uiterlijk en innerlijk, de externe werkelijkheid niet negeren omwille van het innerlijke leven, of omgekeerd, dat is een hele taak

Soms zit mijn dag vol met mensen en praatjes en toch heb ik het gevoel in totale rust en stilte te leven. En de boom buiten mijn raam, ' s Avonds, is een grotere ervaring dan al die mensen bij elkaar.

Hoe onbezonnen om te beweren dat de mens zijn eigen lot bepaalt. Het enige wat hij kan doen is zijn innerlijke antwoorden bepalen.

Ieder van ons moet zich naar binnen keren en in zichzelf alles vernietigen wat hij denkt te moeten vernietigen in anderen.

Het feit is dat ik geen eenvoudig genoeg innerlijk leven leid. Ik geef me over aan excessen, bacchanalia van de geest. Misschien identificeer ik me te veel met alles wat ik lees en studeer. Iemand als Dostojevski maakt me nog steeds kapot.

moeten we ons niet van tijd tot tijd openstellen voor kosmisch verdriet? ... Geef je verdriet alle ruimte en beschutting in jezelf die het toekomt, want als iedereen zijn verdriet eerlijk en moedig draagt, zal het verdriet dat nu de wereld vult afnemen. Maar als je geen fatsoenlijke schuilplaats vrijmaakt voor je verdriet, en in plaats daarvan het grootste deel van de ruimte in je reserveert voor haat en gedachten van wraak-waaruit nieuwe zorgen voor anderen zullen worden geboren-dan zal verdriet nooit ophouden in deze wereld en zal het zich vermenigvuldigen.

En nu ik niets meer wil bezitten en vrij ben, nu bezit ik plotseling alles, nu zijn mijn innerlijke rijkdommen onmetelijk.

Soms heb ik het gevoel dat elk gesproken woord en elk gebaar alleen maar de misverstanden verergert. Dan zou ik echt willen ontsnappen in een grote stilte en die stilte opleggen aan iedereen.

Elk woord geboren uit een innerlijke noodzaak-schrijven mag nooit iets anders zijn.

Hebzucht komt waarschijnlijk ook voor in mijn intellectuele leven, omdat ik een enorme hoeveelheid informatie probeer te absorberen met als gevolg mentale indigestie.

Langzaam maar zeker heb ik de afgelopen maanden Rilke opgezwollen: de man, zijn werk en zijn leven. En dat is waarschijnlijk de enige juiste manier met literatuur, met studie, met mensen of met iets anders: om het allemaal te laten doordringen, om het allemaal langzaam in je te laten rijpen totdat het een deel van jezelf is geworden. Ook dat is een groeiproces. Alles is een groeiproces. En daartussenin, emoties en sensaties die je als bliksem treffen. Maar het belangrijkste is nog steeds het organische groeiproces.

Soms verlang ik naar een kloostercel, met de sublieme wijsheid van eeuwen op boekenplanken langs de hele muur en een uitzicht over de maïsvelden-er moeten maïsvelden zijn en ze moeten zwaaien in de wind-en daar zou ik mezelf onderdompelen in de wijsheid van de eeuwen en in mezelf. Dan kan ik misschien rust en duidelijkheid vinden. Maar dat zou geen grote prestatie zijn. Het is precies hier, op deze plaats, in het hier en nu, dat ik ze moet vinden.

Ik ken en deel de vele smarten die een mens kan ervaren, maar ik klamp me er niet aan vast; ze gaan door mij heen, zoals het leven zelf, als een brede eeuwige stroom...en het leven gaat door...

Een grote groep van ons zat in de Gestapo-zaal, en op dat moment waren de omstandigheden van ons hele leven dezelfde. We bezetten allemaal dezelfde ruimte, de mannen achter het bureau niet minder dan degenen die op het punt staan te worden ondervraagd. Wat ieder van ons onderscheidde was alleen onze innerlijke houding.

Naarmate het leven moeilijker en bedreigender wordt, wordt het ook rijker, want hoe minder verwachtingen we hebben, hoe meer goede dingen van het leven onverwachte geschenken worden die we met dankbaarheid accepteren.

Ik voel me als een klein slagveld waarin de problemen, of sommige van de problemen, van onze tijd worden uitgevochten. Het enige wat men kan hopen te doen is zich nederig beschikbaar te houden, zich toe te staan een slagveld te zijn. De problemen moeten immers worden opgevangen, een plek hebben om te worstelen en tot rust te komen en wij, arme kleine mensen, moeten onze innerlijke ruimte ten dienste stellen en niet weglopen.

Het is het enige wat we kunnen doen. Ieder van ons moet zich naar binnen keren en in zichzelf alles vernietigen wat hij denkt te moeten vernietigen in anderen. En vergeet niet dat elk atoom van haat dat we toevoegen aan deze wereld maakt het dorpel meer onherbergzaam

Ik wil niet iets speciaals zijn. Ik wil alleen proberen trouw te zijn aan dat in mij dat zijn belofte probeert te vervullen.

Word eenvoudig en leef eenvoudig, niet alleen in jezelf, maar ook in je dagelijkse handelingen. Maak geen rimpelingen om je heen, probeer niet interessant te zijn, houd afstand, Wees eerlijk, vecht niet tegen het verlangen om door de buitenwereld als fascinerend te worden beschouwd.

En ik geloof dat ik nooit in staat zal zijn om een mens te haten vanwege zijn zogenaamde 'goddeloosheid', dat ik alleen het kwaad zal haten dat in mij is, hoewel haat het misschien zelfs dan te sterk stelt. In ieder geval kunnen we niet laks genoeg zijn in wat we van anderen eisen en streng genoeg in wat we van onszelf eisen.

Ons verlangen moet zijn als een langzaam en statig schip, dat over eindeloze oceanen vaart, nooit op zoek naar een veilige Ankerplaats. Dan zal het plotseling, onverwacht, een moment aanleggen.

Woorden als 'God' en 'dood' en 'lijden' en 'eeuwigheid' kun je het beste vergeten. We moeten zo eenvoudig en zo woordloos worden als de groeiende maïs of de vallende regen. Dat moeten we gewoon zijn.

Met' in het reine komen met het leven ' bedoel ik: de realiteit van de dood is een bepaald deel van mijn leven geworden; mijn leven is, om zo te zeggen, verlengd door de dood, door de dood in de ogen te kijken en te accepteren, door de vernietiging als onderdeel van het leven te accepteren en niet langer mijn energie te verspillen aan angst voor de dood of de weigering om de onvermijdelijkheid ervan te erkennen. Het klinkt paradoxaal: door de dood uit ons leven te sluiten, kunnen we geen vol leven leiden, en door de dood in ons leven toe te laten, vergroten en verrijken we het.

Alles is toeval, of niets is toeval. Als ik het eerste geloofde, zou ik niet verder kunnen leven, maar ik ben nog niet volledig overtuigd van het tweede.

Wij mensen veroorzaken monsterlijke omstandigheden, maar juist omdat we ze veroorzaken, leren we ons er al snel aan aan te passen. Alleen als we zo worden dat we ons niet langer kunnen aanpassen, alleen als we diep van binnen rebelleren tegen elk soort kwaad, zullen we in staat zijn om er een einde aan te maken. ... terwijl alles in ons nog niet schreeuwt uit protest, zo lang zullen we manieren vinden om ons aan te passen, en de verschrikkingen zullen doorgaan.

Soms probeer ik kleine diepzinnigheden en onzekere korte verhalen uit te werken, maar ik eindig altijd met slechts één woord: God.

Ik herinner me steeds van mijn vroege studententijd hoe ik 's nachts door de straten liep, mijn handen in Vuisten in de zak van mijn jas, mijn hoofd diep in mijn kraag, en hoe ik zei:'Ik wil werken, Ik zal werken' - en dan kwam ik terug naar huis en was zo uitgeput door mijn vastberadenheid dat ik geen kracht meer had om het eigenlijke werk te doen.

Alle Rampen komen van ons. Waarom is er oorlog? Misschien omdat ik zo nu en dan geneigd ben om mijn buurman aan te vallen. Omdat ik en mijn buurman en alle anderen niet genoeg liefde hebben. Toch zouden we oorlog en al zijn uitwassen kunnen bestrijden door elke dag de liefde die in ons geketend is, los te laten en haar een kans te geven om te leven.

Na elke creatieve daad moet men worden ondersteund door zijn karaktersterkte, door een moreel gevoel, door Ik weet niet wat, anders valt men.

De uiterlijke dingen zijn gewoon zoveel rekwisieten; alles wat we nodig hebben zit in ons.

Die angst om dingen te missen zorgt ervoor dat je alles mist.

Hier, naast dit grote zwarte oppervlak dat mijn bureau is, voel ik me alsof ik op een onbewoond eiland ben.

Ik heb gisteravond niet hard genoeg gebeden.

Het leven is tenslotte goed...en dat blijft me bij, zelfs nu, zelfs als ik op het punt sta om naar Polen te gaan.

Ik denk niet dat ik stalen zenuwen heb, verre van dat, maar ik kan zeker tegen dingen. Ik ben niet bang om lijden recht in de ogen te kijken.

Hoe meer vrede er in ons is, hoe meer vrede er zal zijn in onze onrustige wereld.